Rodzimy grot strzały (bot. Sagittaria sagittifolia), czasami nazywany także strzałką, jest popularną rośliną wodną i bagienną. Bylina jest szczególnie popularna jako roślina samotna w strefie płytkiej wody stawu ogrodowego lub innego sztucznego systemu wodnego. Ten atrakcyjny gatunek jest uważany za łatwy w pielęgnacji i szybko się rozmnaża, a ponadto może być również bardzo dobrze stosowany jako naturalny filtr.
Co jest specjalnego w grocie strzały?
Strzałka sagittaria sagittifolia to łatwa w pielęgnacji, wieloletnia roślina wodna, która rośnie w strefie płytkiej wody stawów ogrodowych. W naturalny sposób filtruje wodę i od czerwca do sierpnia wytwarza atrakcyjne liście w kształcie strzałek i białe kwiaty. Grot strzały jest wytrzymały i szybko się rozmnaża.
Pochodzenie i dystrybucja
Podobnie jak różne gatunki pokrewnej łyżeczki żabiej, grot strzały pospolitej (bot. Sagittaria sagittifolia) należy do rodziny łyżek żabich (bot. Alismataceae). Gatunek ten jest szczególnie rozpowszechniony w stojących lub spokojnie płynących, wapiennych i bogatych w składniki odżywcze wodach Niziny Północnoniemieckiej, ale występuje także w pozostałej części Europy Środkowej aż do podnóża Kaukazu, a także na Syberii, a jako neofita nawet w Północnej Ameryce. Bylina preferuje tereny płaskie i nie można jej już spotkać na wysokościach powyżej 500 metrów.
Użycie
Rodzimy, a zatem wytrzymały grot strzały sadzi się w ogrodzie przede wszystkim jako łatwą w pielęgnacji roślinę ozdobną w strefie płytkiej wody stawu ogrodowego i innych płytkich obszarach wodnych. Jest szczególnie cenny jako tzw. roślina redukcyjna. Są to gatunki roślin, które w całkowicie naturalny sposób filtrują wodę i dzięki temu utrzymują ją w zdrowiu bez chemicznych dodatków. Grot strzały można sadzić zarówno jako samotną roślinę, jak i w małych tufach liczących maksymalnie osiem roślin na metr kwadratowy. Istnieje również wielu odpowiednich partnerów do sadzenia, takich jak krwawnica (bot. Lythrum), ożypałka karłowata (bot. Typha minima) lub szuwar niebiesko-zielony (bot. Juncus inflexus). Ponadto strzałka bardzo dobrze komponuje się z gatunkami takimi jak dzban morski (bot. (Nymphoides peltata) czy różne lilie wodne (bot. Nymphaea).
Wygląd i wzrost
Odwieczna, wieloletnia roślina wodna rośnie w kępach i z czasem tworzy liczne rozłogi. Dzięki silnym liściom wyrastającym nad powierzchnią wody grot strzały osiąga wysokość od 30 do 50 centymetrów, przy czym części nadziemne są wciągane przed zimą, a roślina zimuje w postaci kulistych bulw na dnie wody. Tworzy zimujące bulwy u podnóża.
Jeśli roślina stoi w nasłonecznionym miejscu, zawsze ustawia liście w kierunku północ-południe. To zachowanie ma na celu ochronę liści przed słońcem i można go również używać jako naturalnego kompasu. Z tego powodu grot strzałki nazywany jest czasem „rośliną kompasu”.
odchodzi
Zasadniczo grot strzały ma trzy różne rodzaje liści, z których każdy ma inny kształt. Na przykład pływające liście, które zawsze znajdują się pod wodą, mają kształt pasm i powstają jako pierwsze. Dopiero wtedy nad powierzchnią wody pojawiają się pierwsze owalne lub szerokie liście. Wizualnie przypominają one pokrewną żabę łyżkę. Na samym końcu znajdują się tytułowe liście w kształcie strzałek, które czynią ten gatunek tak charakterystycznym. Liście, które wznoszą się pionowo w powietrze, są długie i trójkątne. Jesienią zielone liście latem żółkną.
Kwiaty i czas kwitnienia
Białe kwiaty w kształcie grotów strzałek, duże tylko od dwóch do czterech centymetrów, pojawiają się od czerwca do sierpnia. Składają się z trzech płatków ułożonych w warstwowe okółki na długich, trójkątnych szypułkach kwiatowych i mają różowy środek. Kwiaty żeńskie znajdują się na dolnych okółkach, większe kwiaty męskie na górnych. Zapylanie następuje zwykle przez bzygi, ale także przez inne owady.
Owoce
Po okresie kwitnienia rozwijają się niepozorne, drobne owoce orzechowe. Każdy z nich zawiera tylko jedno skrzydlate nasiono.
Toksyczność
Zwykły grot strzały nie jest trujący. Tak naprawdę bulwy znajdujące się u nasady rośliny są nawet jadalne, dlatego gatunek ten uprawiany jest do spożycia przede wszystkim w Chinach (a także w innych krajach azjatyckich). Jednakże bulwy bogate w skrobię, które w smaku przypominają ziemniaki, należy po przygotowaniu obrać, ponieważ skórka zawiera wiele gorzkich substancji. Szczególnie często bulwy grotowe są gotowane i przetwarzane na mąkę, która nadaje się zarówno do gotowania, jak i pieczenia.
Która lokalizacja jest odpowiednia?
Elastyczny i niezwykle wytrzymały grot strzały wymaga słonecznego lub częściowo zacienionego miejsca na brzegu stojącego lub wolno płynącego zbiornika wodnego, takiego jak staw ogrodowy lub strumień. Tutaj należy go umieścić na obszarze brzegu na maksymalnej głębokości 40 centymetrów. Woda powinna mieć również wysoką zawartość składników odżywczych, aby roślina mogła się w niej rozwijać.
Piętro
Idealny jest stale wilgotny, bogaty w próchnicę i gliniasto-błotnisty grunt, w którym można sadzić grot strzały na głębokości od pięciu do 30 centymetrów. Ze względu na różne liście występujące zarówno nad, jak i pod powierzchnią wody, gatunek ten całkiem dobrze radzi sobie ze zmiennym poziomem wody.
Prawidłowe sadzenie strzałki
Podczas sadzenia umieść bulwy grotów bezpośrednio w płytkiej wodzie stawu ogrodowego i przykryj je żwirem. W ten sposób zapobiegniesz jego wymyciu. W przypadku grupy roślin należy posadzić około sześciu do ośmiu okazów na metr kwadratowy. Jednak w przypadku sadzenia pojedynczo i w mniejszych oczkach ogrodowych zaleca się sadzenie bulw w specjalnych koszach na rośliny (1,00 € na Amazon), aby od początku zapobiec ich rozprzestrzenianiu się. Najlepszą porą roku na sadzenie tej atrakcyjnej rośliny wodnej jest wiosna.
Podlewanie i nawożenie
W przypadku posadzonych grotów strzał nie są konieczne zabiegi pielęgnacyjne, takie jak podlewanie i nawożenie, o ile zawartość składników odżywczych w wodzie jest prawidłowa.
Prawidłowo przytnij strzałkę
Cięcia również są niepotrzebne. Należy wyławiać z powierzchni wody jedynie te części rośliny, które jesienią żółkną przed zimą, ale nie należy ich odcinać. Bulwy czerpią składniki odżywcze potrzebne do nowego wzrostu wiosną z łodyg i liści, dlatego przedwczesne ich usunięcie prowadzi do niedoboru składników odżywczych. W rezultacie grot strzały już nie kiełkuje.
Rozmnażaj strzałkę
Sagittaria sagittifolia często wymaga zapobiegania nadmiernemu rozprzestrzenianiu się podczas sadzenia, ponieważ gatunek ten jest niezwykle płodny. Grot rozmnaża się samoistnie, zarówno poprzez samosiew, jak i poprzez zimujące bulwy, które rozwijają się na licznych rozłogach. Możesz także rozmnażać roślinę przez podział, wykopując ją wraz z kłączem i pocinając na żądaną liczbę części. Każda sekcja powinna mieć co najmniej jeden pęd, a następnie można ją ponownie wykorzystać w nowym miejscu. Najlepiej dzielić wiosną, kiedy i tak pojawiają się oznaki nowego wzrostu. Można też oddzielić zimujące bulwy od rośliny matecznej – także wiosną – i posadzić je oddzielnie w nowym miejscu.
Zimowanie
Specjalne środki zabezpieczające przed zimowaniem nie są konieczne, ponieważ grot strzały jest wystarczająco odporny jak roślina rodzima. Jesienią zrywa liście i magazynuje składniki odżywcze w bulwach, które latem tworzą się na podgórzu i ostatecznie opadają na dno wody. Wiosną z tych bulw roślina wypuszcza nowe pędy.
Choroby i szkodniki
Zasadniczo grot strzały nie stwarza problemów w przypadku chorób i szkodników i jest odporny na oba. Jedynym problemem, który może stać się problematyczny, szczególnie na większych stawach, są głodne kaczki, którym również bulwy skrobiowe są bardzo smaczne i zjadają całe populacje praktycznie z dnia na dzień.
Wskazówka
Nie we wszystkich rodzajach grotów strzałek powstają jadalne bulwy. Jeśli interesują Cię egzotyczne warzywa, spróbuj orzecha wodnego (bot. Trapa natans). Rozprzestrzenia się to również na duże obszary większych stawów ogrodowych. Gatunek ten jest czasami błędnie określany jako kasztanowiec wodny, podczas gdy w rzeczywistości jest to gatunek Eleocharis dulcis.
Gatunki i odmiany
Botanicy wyróżniają około 40 różnych gatunków strzałek, które pochodzą z umiarkowanych i tropikalnych regionów świata. W zależności od pochodzenia, różne gatunki grotów strzałek można wykorzystać do sadzenia sztucznie stworzonych zbiorników wodnych w przydomowym ogrodzie lub w akwariach. W przeciwieństwie do rodzimych ziół strzałkowych, odmiany pochodzące z regionów tropikalnych nie są odporne. Rodzaj (bot. Sagittaria) należy do rodziny roślin z rodziny żab łyżkowatych (bot. Alismataceae).
Zmiana grotu strzały (bot. Sagittaria latifolia)
Gatunek ten, występujący od Kanady po Meksyk, jest również znany jako grot strzały szerokolistnej, a obecnie występuje w Europie jako neofita. Odporna, wyprostowana bylina rozwija uderzająco szerokie, w kształcie strzały i błyszczące zielone liście. Osiąga wysokość od 40 do 60 centymetrów i od czerwca do sierpnia prezentuje ładne białe, lekko różowe wiechy kwiatowe. Roślinę można umieścić w wodzie na głębokość do 40 centymetrów i zimować za pomocą tzw. bulw zimujących. Ale uważaj: kaczki uwielbiają to jeść.
Grot strzały trawiastej (bot. Sagittaria graminea)
Gatunek ten również pochodzi z Kanady i USA i dobrze znosi mróz. Średnio zielone liście tej byliny są lancetowate i węższe niż u innych gatunków grotów strzał. Roślina dorasta do wysokości 40 centymetrów i może być uprawiana w donicach, a także nad lub w oczku ogrodowym lub innym sztucznie utworzonym zbiorniku wodnym. Ładne, białe kwiaty pojawiają się od czerwca do września.
Zalewający grot strzały (bot. Sagittaria subulata)
Gatunek ten, znany również jako mały grot strzały, pochodzi z ciepłych regionów południowych Stanów Zjednoczonych i zachodniej Jawy. Roślina wodna, która dorasta do 60 centymetrów wysokości, nie jest odporna, ale jest popularną rośliną ozdobną w akwariach. Uważany jest za łatwy w pielęgnacji i dlatego nadaje się również dla początkujących. W odróżnieniu od okazów sadzonych w oczkach wodnych i innych zbiornikach wodnych, strzałki uprawiane w akwariach należy regularnie nawozić – rośliny te mają duże wymagania pokarmowe.
