Sarracenia lub roślina dzbanowa lub roślina trąbkowa to rodzaj roślin mięsożernych składający się z ośmiu gatunków. Wszystkie znane gatunki są szeroko rozpowszechnione w przybrzeżnych regionach USA i Kanady, dlatego pochodzą ze stref umiarkowanych. Tutaj rozwijają się głównie na glebach ubogich w składniki odżywcze, takich jak obszary wrzosowisk, i urozmaicają swoje menu latającymi owadami. Sarracenię można uprawiać zarówno w donicach, jak i sadzić w ogrodzie - na przykład w pobliżu stawu ogrodowego.
Co to jest roślina Sarracenia?
Sarracenia, zwana także rośliną dzbanową lub trąbkową, to rodzaj roślin mięsożernych. Obejmuje osiem gatunków występujących głównie w regionach przybrzeżnych Stanów Zjednoczonych i Kanady. Rośliny dzbanowe rosną na glebach ubogich w składniki odżywcze, takich jak wrzosowiska, i można je uprawiać w ogrodzie lub w donicach.
Pochodzenie i dystrybucja
Wszystkie osiem rodzajów roślin dzbanowych lub trąbkowatych (bot. Sarracenia) pochodzą z USA, gdzie rosną wzdłuż całego wschodniego wybrzeża aż do Kanady oraz na północy i daleko na zachodzie na obszarach wrzosowisk i na chudym, rosną dziko na wilgotnych łąkach. Najbardziej znana jest prawdopodobnie roślina dzbanowa czerwona (Bot. Sarracenia purpurea), którą można łatwo uprawiać również jako roślinę ogrodową i pojemnikową ze względu na jej zimotrwalosc i wytrzymałość. Ponadto gatunek ten jest już dziki w wielu częściach kraju, na przykład w Irlandii, ale także w Szwajcarii i Niemczech. Niemniej jednak wszystkie gatunki Sarracenii uważa się za zagrożone, ponieważ ich naturalne siedliska – bagna i wrzosowiska – zostały poważnie ograniczone przez człowieka.
W ten sposób ogrodnik przyczynia się do ochrony gatunków mięsożernych poprzez ich hodowlę, zwłaszcza że rośliny wrzosowiskowe i bagienne można wspaniale uprawiać w przydomowym ogródku wodnym - na przykład w pobliżu stawu lub strumienia.
Wygląd i wzrost
Wszystkie gatunki Sarracenia mają krótkie kłącze, czasem także pień, z którego wyrasta wiecznie zielona, podstawna rozeta liści. Rośliny są wieloletnie.
odchodzi
Liście mięsożernej Sarracenii są wiecznie zielone, ale odnawiają się mniej więcej raz w roku. Wzrost i struktura są charakterystyczne i nadają roślinie specyficzny wygląd: Liście wyrastają prosto z kłącza, bez łodygi, a na górnym końcu mają rurkowaty otwór, który praktycznie działa jak lejek, wychwytuje wodę deszczową i działa jako pułapka na wpadającą do niej wodę deszczową dla owadów. Wewnątrz liści woda deszczowa gromadzi się wraz z bakteriami, innymi mikroorganizmami i różnymi enzymami trawiennymi i jest wykorzystywana do trawienia uwięzionych owadów. Nawiasem mówiąc, przyciągają je zapachy i wydzieliny słodkiego nektaru, a gdy wpadną do środka, nie mają szans na ucieczkę ze względu na gładkie ściany. Tylko liście dzbanka papugowego nie rosną w górę, ale leżą poziomo na ziemi.
Oprócz efektownego kształtu liście mają również ładny zielony kolor z kolorowymi żyłkami. Na przykład liście dzbana czerwonego są mocno upstrzone czerwonymi żyłkami, podczas gdy liście trąbki żółtej (bot. Sarracenia flava) mają żółtawo-zielone żyłki.
Czas kwitnienia i kwitnienia
Wczesną wiosną wraz z pierwszymi nowymi liśćmi tworzą się zaokrąglone, przypominające latarnię kwiaty rośliny dzbanowej. Znajdują się one pojedynczo na wysokich szypułkach kwiatowych, wysoko nad rurkowatymi liśćmi, dzięki czemu owady zapylające – zwykle pszczoły – nie są zagrożone. Kwiaty w zależności od gatunku mają od trzech do dziesięciu centymetrów, mają niezwykłą strukturę i intensywne wybarwienie. Typowy jest również przeważnie nieprzyjemny zapach, który może być mniej lub bardziej silny. Na przykład kwiaty dzbanka żółtego, które są otwarte przez około dwa tygodnie, wydzielają zapach przypominający koci mocz.
Owoce i nasiona
Po udanym zapyleniu Sarracenia tworzy pięciokomorowe owoce kapsułkowe, które zawierają do 600 nasion o wielkości do dwóch milimetrów. Dojrzewanie owoców zajmuje około pięciu miesięcy, ostatecznie więdną, a następnie pękają. Drobne nasiona otoczone są woskową powłoką, która chroni je przed wilgocią. Przecież w naturze są one zmywane przez bieżącą wodę i rozprzestrzeniane.
Przy odrobinie wiedzy rośliny doniczkowe można łatwo rozmnażać z nasion, ale pełny wzrost i pierwsze kwiaty trwają od trzech do pięciu lat. Jednak od samego początku tworzą pułapki na owady, które są jeszcze prostsze w konstrukcji, ale są już funkcjonalne. Nawiasem mówiąc, wszystkie gatunki Sarracenia to kiełkujące na zimno, których nasiona tracą zdolność hamowania kiełkowania dopiero pod wpływem zimna.
Toksyczność
Ogólnie rzecz biorąc, rośliny dzbanowe są uważane za nietoksyczne dla ludzi i zwierząt domowych. Jednakże niektóre gatunki Sarracenia (np. roślina dzbanowata Sarracenia minor) zawierają niewielkie ilości trującej koniiny, którą wytwarza również wysoce toksyczna cykuta plamista (Conium maculatum). Najprawdopodobniej trucizna służy do ogłuszania uwięzionych owadów.
Która lokalizacja jest odpowiednia?
Aby Sarracenia czuła się komfortowo w łóżku, potrzebuje odpowiedniego miejsca. Najlepsze jest miejsce możliwie najbardziej słoneczne i przewiewne, gdzie roślina otrzymuje co najmniej sześć godzin światła słonecznego dziennie. Tylko palące południowe słońce może spowodować oparzenia i dlatego należy go unikać. Jeśli chodzi o temperaturę, roślina dzbanowa czuje się najbardziej komfortowo w temperaturze od 20 do 25 °C, ale może również tolerować temperatury 30 °C i więcej, przynajmniej gdy zostanie posadzona w grządce, pod warunkiem, że otrzyma wystarczającą ilość wilgoci.
Sarracenia, która jest również uprawiana jako roślina domowa lub terrariowa, wymaga dużej ilości światła, które w razie potrzeby należy zainstalować za pomocą lamp roślinnych. Ponieważ rośliny również wymagają dużej wilgotności i nie tolerują suchego powietrza otoczenia, najlepiej przechowywać je w szklanym pojemniku lub terrarium. To najłatwiejsze miejsce do stworzenia wymaganego mikroklimatu. Jednak okazy ogrodowe należy umieszczać w pobliżu cieku wodnego lub stawu ogrodowego.
Gleba / Podłoże
Najlepiej sadzić dzbanek na glebie wrzosowatej, która powinna być lekko kwaśna lub kwaśna i możliwie wilgotna. Roślinie nie zaszkodzi zanurzenie się w wodzie na głębokość kilku centymetrów. Z tego powodu idealnie nadaje się również jako roślina rabatowa dla (sztucznie stworzonych) zbiorników wodnych w ogrodzie.
Nawiasem mówiąc, łóżko wrzosowiskowe można stosunkowo łatwo stworzyć samodzielnie. Aby to zrobić, wystarczy wykopać dół o głębokości około 40 do 60 centymetrów i odpowiedniej wielkości, wyłożyć go wykładziną do stawu i wypełnić torfem lub ziemią wrzosowatą. Ważne jest jednak, aby gleba doniczkowa nie była nawożona, gdyż mięsożerna Sarracenia reaguje bardzo wrażliwie na dodatkowe nawożenie. Na koniec namocz grządkę dużą ilością wody i posadź ją.
Jeśli rośliny dzbanowe uprawiane są w doniczkach, należy je umieścić w specjalnej glebie mięsożernej, wrzosowatej lub alternatywnie w mieszance białego torfu i piasku.
Prawidłowe sadzenie Sarracenii
Najlepszym czasem na sadzenie Sarracenii jest wiosna, aby byliny mogły dobrze zadomowić się w nowym miejscu do zimy. Wybierz łagodny dzień w maju, jeśli to możliwe, po Świętych Lodu, kiedy możliwe późne przymrozki nie będą już problemem. Ten czas jest również optymalny do przesadzania roślin dzbanowych.
Podlewanie Sarracenii
Sarracenia to typowa roślina wrzosowata, dla której w zasadzie nie może być wystarczająco wilgotna. W przeciwieństwie do wielu innych roślin ogrodowych i domowych, rośliny dzbanowe powinny być stale wilgotne i dobrze znosić podmokłość. Okazy wyhodowane w doniczkach należy podlewać codziennie, najlepiej wlewając wodę bezpośrednio na spodek.
W żadnym wypadku nie używaj wody z kranu, ponieważ jak wszystkie rośliny mięsożerne, Sarracenia jest bardzo wrażliwa na wapno i prędzej czy później umrze. Zamiast tego używaj wody deszczowej lub ze stawu, a jeśli nie ma takiej możliwości, dobrze odwapnionej wody z kranu. Dodatkowo rośliny doniczkowe i okazy ogrodowe sadzone w suchych warunkach należy spryskać letnią, odwapnioną wodą.
Właściwie nawoż Sarracenię
Jak wszystkie rośliny mięsożerne, Sarracenii nie wolno – a raczej nie należy – nawozić. Rośliny radzą sobie same poprzez uwięzione owady. Proszę nie ulegać pokusie dokarmiania roślin: w tym przypadku możliwe jest również „przekarmianie”, a rośliny mają również korzenie, które służą również do dostarczania składników odżywczych, gdy nie ma owadów.
Poprawnie przetnij Sarracenię
Roślin nie należy przycinać ani w żaden inny sposób niepokoić nożyczkami lub nożem.
Propaguj Sarracenię
Czy jesteś podekscytowany tą interesującą rośliną dzbanową? Wtedy możesz opiekować się własnym potomstwem przy stosunkowo niewielkim wysiłku:
- Podział większych roślin na wiosnę
- Wysiew nasion zebranych samodzielnie lub zakupionych
Nasiona, które dojrzewają jesienią, można zbierać i przechowywać w wilgotnym piasku w dobrze zamkniętym pojemniku nawet przez rok. Jeśli to możliwe, przechowuj je w szufladzie na warzywa w lodówce. Można je także wysiać jesienią prosto do grządki lub posadzić w doniczkach. Wcześniej jednak należy je rozwarstwić w lodówce przez co najmniej dwa miesiące. Następnie zasiej je w małych doniczkach lub miskach z bardzo wilgotną glebą i uprawiaj w temperaturze około 10–15 °C. Sadzonki kiełkują po około trzech do czterech tygodniach i należy je przesadzić tak szybko, jak to możliwe. Od końca maja młoda Sarracenia może wreszcie iść do łóżka.
Zimowanie
Sarracenia to jedna z niewielu odpornych roślin mięsożernych w naszym kraju. Okazy rosnące w pomieszczeniach zamkniętych również wymagają hibernacji, dlatego od listopada do marca należy je przechowywać w chłodnym, ale wolnym od mrozu miejscu, w temperaturze od dwóch do maksymalnie dziesięciu °C. W tym czasie podlewaj rośliny znacznie rzadziej.
Sarracenia uprawiana w doniczkach, które latem stoją na zewnątrz na balkonie lub tarasie, należy również przenieść do pomieszczenia.
Wskazówka
Rośliny dzbanowe bardzo dobrze komponują się w podłożu torfowiskowym z fiołkami bagiennymi (Viola lanceolata), liliami bagiennymi (Narthecium ossifragum), goździkami bagiennymi (Helonias bullata) i innymi drapieżnikami, takimi jak rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia) czy muchołówka (Dionea muscipula).
Gatunki i odmiany
Rodzaj roślin dzbanowych obejmuje tylko osiem różnych gatunków, ale jest bogaty w szeroką gamę mieszańców. Szczególnie gatunki Sarracenia purpurea, S. flava i S. leucophylla okazały się mrozoodporne w warunkach środkowoeuropejskich i czują się tu wyjątkowo.
- Roślina dzbanowa żółta (Sarracenia flava): do 100 cm wysokości, liście żółtawe i często czerwono marmurkowe, kwiatostan żółty z czerwonymi żyłkami, intensywny, nieprzyjemny zapach
- Roślina dzbanowa czerwona (Sarracenia purpurea): najpospolitszy gatunek o silnych liściach z czerwonymi żyłkami i ciemnoczerwonych kwiatach
- Roślina dzbanowa biała (Sarracenia leucophylla): wysokość wzrostu do 120 centymetrów, białe liście, ciemnoczerwone kwiaty
- Bledsza roślina dzbanowa (Sarracenia alata): wysokość wzrostu do 80 centymetrów, żółtawo-zielone liście z czerwonymi końcówkami, kremowobiałe kwiaty
- Mała roślina dzbanowa (Sarracenia minor): niski wzrost od 25 do 35 centymetrów, jasnożółte kwiaty
- Roślina dzbanowa zielona (Sarracenia oreophila): wysokość wzrostu do 70 centymetrów, żółtozielone liście z czerwono żyłkowaną czapeczką, żółte kwiaty
- Roślina dzbankowata (Sarracenia psittacina): rzadki gatunek o czerwonych liściach i białych czapeczkach oraz czerwonych kwiatach, wysokość do 40 centymetrów
- Brązowo-czerwona roślina dzbanowa (Sarracenia rubra): brązowo-czerwone wzorzyste liście, czerwone kwiaty, wysokość do 40 centymetrów
