Wielu ogrodników hobbystycznych osiąga swoje granice na obszarach, gdzie jest mało światła słonecznego lub nie ma go wcale. Większość roślin umiera w warunkach słabego oświetlenia. Są jednak specjaliści, którzy przystosowali się do tak ekstremalnych lokalizacji. Nie muszą to być koniecznie mchy i paprocie. Rośliny kwitnące zdobią również zacienione obszary.
Jakie rośliny okrywowe mogę sadzić w cieniu?
Rośliny okrywowe z terenów leśnych nadają się do cieniowania. Stopień zacienienia determinuje wybór roślin, dlatego rozróżnia się jasny odcień i pełny cień. Wcześnie kwitnące są uważane za przyjazne dla pszczół i stanowią cenne źródło pożywienia wiosną.
Rośliny okrywowe zapewniające cień to pierwotni mieszkańcy lasów i obrzeży lasów, którzy przystosowali się do warunków słabego oświetlenia. W ofercie odmian znajdziesz rośliny okrywowe dające suchy cień i rośliny okrywowe lubiące wilgoć. Dobrze radzą sobie z uciskiem korzeni roślin drzewiastych i są łatwe w pielęgnacji. Dzięki zrównoważonemu połączeniu różnych roślin okrywowych zacienione obszary ogrodowe kwitną przez cały sezon wegetacyjny i ozdabiają ogród świeżymi odcieniami zieleni nawet zimą. Wszystkie prezentowane rośliny są odporne, chociaż niektóre gatunki czują się lepiej pod ochroną na zimę.
Na co należy zwrócić uwagę przy wyborze lokalizacji
Kwitnące w cieniu rośliny okrywowe naprawdę przyciągają wzrok. Jednak nie wszystkie odcienie są takie same, dlatego przy wyborze roślin należy zwracać uwagę na subtelności. Wszystkie rośliny kwitnące wykazują wzmożone kwitnienie i energiczny wzrost w lepszych warunkach oświetleniowych. Istnieją również gatunki, które dobrze radzą sobie nie tylko w lekkim cieniu, ale także w pełnym cieniu.
Jasne cienie
Creeping Günsel czuje się komfortowo w jasnym cieniu
Łóżko znajduje się w jasnym cieniu, kiedy plamy i cienie słoneczne następują na małej przestrzeni w sposób ciągły. Typowymi przykładami takich obszarów są półprzezroczyste i szczelinowe wierzchołki drzew brzozowych i wierzbowych, których gałęzie są miękkie i słabo ulistnione. Łóżka wystawione na działanie słońca nie dłużej niż cztery godziny rano lub wieczorem zapewniają również warunki lekko zacienione.
Rośliny, które dobrze rosną w częściowo zacienionych miejscach, czują się tutaj jak w domu. W przeciwieństwie do częściowo zacienionych narożników, obszary te nigdy nie są w pełnym cieniu. Jeśli umieścisz w takich miejscach rośliny cieniste, gatunki te będą Ci wdzięczne na swój sposób. Rosną lepiej i kwitną bujniej.
Pełny cień
W tych miejscach o każdej porze dnia panują słabe warunki oświetleniowe. Nie mają bezpośredniego światła dziennego. Takie obszary są typowe pod dużymi, zimozielonymi krzewami, takimi jak rododendrony czy drzewa iglaste. W takich miejscach szczególnie dobrze czują się mchy i paprocie.
Typowe obszary z pełnym cieniem:
- wysokie mury
- Północna strona budynków
- Występy dachu
- Grób z roślinami drzewiastymi
Przygotowania i sadzenie
Rośliny okrywowe w cieniu, które podczas kwitnienia zwracają na siebie uwagę, są nie tylko przyjemne dla oka. Jednocześnie zwiększają różnorodność biologiczną w ogrodzie i przyciągają liczne zapylacze. Gatunki wcześnie kwitnące są szczególnie przyjazne dla pszczół, ponieważ stanowią cenne źródło pożywienia wiosną. Aby mieć pewność, że one i ich później kwitnący krewni nadadzą ogrodowi blask, ważne jest prawidłowe podejście do sadzenia.
Przed zasadzeniem
Dokładnie wykop obszar, w którym będą rosły rośliny cieniujące. Spowoduje to rozluźnienie podłoża i zapewni wymianę powietrza. Usuń darń i chwasty korzeniowe, aby nie wpływały na wzrost gatunków tworzących dywany. Upewnij się, że w glebie nie pozostały żadne resztki korzeni perzu lub rwy. Zwróć uwagę na wymagania podłoża:
- dla roślin w suchszych miejscach: wzbogacaj ciężkie gleby piaskiem
- dla roślin zużywających składniki odżywcze: dodaj kompost
- dla wrażliwych roślin: poprawa struktury gleby
Sadzenie roślin okrywowych
Po dwóch latach korzeń leszczyny uformował gęsty dywan
Rośliny okrywowe najlepiej sadzić późnym latem, gdy wzrost chwastów ustanie. Jednocześnie rośliny mogą lepiej rosnąć, ponieważ nie muszą się martwić stresem w gorące i suche letnie dni. Rośliny zielne mają wystarczająco dużo czasu na uformowanie korzeni aż do nadejścia zimy. Gęstość sadzenia gatunków zależy od indywidualnych form wzrostu i szybkości wzrostu. Odgrywa również rolę, jak szybko obszar powinien zostać pokryty:
| zakrycie dywanu po | wymagane rośliny na metr kwadratowy | |
|---|---|---|
| Bluszcz | jeden rok | do 4 |
| Korzeń leszczyny | dwa lata | do 24 |
| Bałkański Żuraw | dwa lata | do 4 |
| Dywan Złota Jagoda | dwa lata | do 16 |
| Grubas | trzy lata | 12 do 15 |
Gatunki słabo rosnące, takie jak grubas i korzeń leszczyny, szybko stają się konkurencją, jeśli zostaną posadzone zbyt blisko. Wystrzeliwują, co często sprawia, że dywan roślinny wygląda na zaniedbany. Umieść takie gatunki bardziej od siebie i bądź bardziej cierpliwy. Jeśli konieczne jest szybkie pokrycie gleby, zaleca się stosowanie gatunków silnie rosnących, takich jak bluszcz. Zaraz po posadzeniu pędy należy skrócić o połowę, aby roślina szybko się rozgałęziała.
Po posadzeniu
Mulcz zapobiega wzrostowi chwastów
Szczególnie w przypadku słabo rosnących gatunków należy zadbać o to, aby chwasty nie rozprzestrzeniły się na danym obszarze w ciągu najbliższych dwóch do trzech lat. Wsyp wióry rogowe w podłoże, a następnie rozprowadź ściółkę z kory pod bylinami. Warstwa ta zapobiega niekontrolowanej utracie wody z gleby poprzez parowanie i hamuje rozwój niepożądanych chwastów. Podlewaj rośliny obficie tak, aby pory w glebie zamknęły się, a korzenie zetknęły się z glebą.
Unikaj stresu i zakłóceń
Aby byliny dobrze rosły, w pierwszym roku po posadzeniu należy unikać ruchu pieszego. Wiele roślin okrywowych uważa się za wytrzymałe i po których można chodzić. Nie należy jednak używać takich gatunków jak konwencjonalnego trawnika. Istnieje ryzyko, że dywan roślinny stanie się niejednolity i pojawią się prawdziwe ścieżki spacerowe. Jeśli podłoże jest mokre, obciążenie powinno być znacznie ograniczone, aby nie ograniczać wzrostu.
To są rośliny cieniujące:
- Pokrzywa fioletowa (Lamium purpureum) jest idealna na ubogie gleby
- Mech gwiaździsty (Sagina subulata) to idealny zamiennik trawnika w suchych miejscach, który kwitnie na biało
- Dzika truskawka (Fragaria vesca) preferuje jasny odcień
Pomysły na projekt ogrodu
Rośliny okrywowe można sadzić pojedynczo lub mieszać z gatunkami o podobnych wymaganiach lokalizacyjnych. W zacienionych aranżacjach roślin należy również upewnić się, że gatunki mają podobny zwyczaj wzrostu. Nie łącz słabo rosnących roślin z silnie rosnącymi konkurentami.
- Posyp obszar kwiatami cebulowymi
- Obszary zacienione kropkami przedstawiają jasne lub różnorodne gatunki
- użyj jasnych kolorów kwiatów
- Róże, bambusy i wysokie byliny przerywają sadzenie na dużą skalę
Sadzenie grobu
Rośliny okrywowe idealnie nadają się na groby, ponieważ wymagają niewielkiej konserwacji i trwale upiększają miejsce pamięci. Wybierz słabo rosnące rośliny okrywowe, aby sadzenie nie wydawało się nachalne i nie wymknęło się spod kontroli. W przypadku tych gatunków koszty cięcia są również utrzymywane w granicach.
Wskazówki dotyczące pielęgnacji
Dzięki roślinom okrywowym możesz uczynić swój ogród nie tylko atrakcyjnym, ale także łatwym w pielęgnacji. Szczególnie polecane są byliny zimozielone, ponieważ przez cały rok tworzą ciągłą szatę roślinną i zapewniają zielone akcenty kolorystyczne. Wybierz rośliny okrywowe dla cienia, które są odporne. Zacienione miejsca zapewniają roślinom zachowanie liści nawet w surowe zimowe miesiące.
Zapotrzebowanie na wodę
Ponieważ większość roślin cieniujących rozwija duże obszary liści, aby optymalnie wykorzystać słabe światło, tracą dużo wody w wyniku parowania. Wysoka wilgotność sprzyja wzrostowi wielu roślin okrywowych. Ważne jest optymalne zaopatrzenie w wodę, aby bilans wodny nie uległ zaburzeniu. Jeśli byliny rosną pod drzewami, dopływ wody jest ograniczony nawet w deszczowe dni. Gęste korony drzew liściastych osłaniają obszar wokół podstawy pnia. Niektórzy specjaliści są przystosowani do zacienionych i suchych miejsc i wymagają mniej wody.
Jak prawidłowo podlewać:
- Dostarczaj roślinom kochającym wilgoć zwykłą wodę
- woda wieczorem po suchych i upalnych dniach
- Sprawdzaj wilgotność gleby nawet w deszczowe dni
- rośliny umiarkowanie tolerujące suszę wodną
Aby rośliny dobrze rosły i szybko się zagęszczały, niezbędne jest odpowiednie zaopatrzenie w wodę. W pierwszym roku rośliny okrywowe podlewaj co kilka dni, aby pobudzić wzrost korzeni. Do nawadniania użyj węża lub konewki. Należy unikać zraszaczy, ponieważ podlewanie powoduje zbyt duży wzrost wilgotności i może spowodować inwazję grzybów.
Kiedy cień jest zbyt suchy
Większość roślin leśnych korzysta ze zwiększonej wilgotności. W warstwie zielnej bilans wodny jest w dużej mierze stały. Jednak takie obszary są trudne do naśladowania w ogrodzie, dlatego suche i ciemne miejsce często skutkuje pod okapami i gęstymi drzewami.
Istnieją również rośliny okrywowe, które lubią cień i są suche. Odmiany takie jak kwiat elfów „Frohnleiten”, Auslese z żurawiny bałkańskiej lub wilczomlecz migdałowy są uważane za artystów głodujących i prawie nie wymagają podlewania. Jednak w przypadku tych specjalistów konieczne jest również dobre przygotowanie gleby przed sadzeniem.
Dostawa składników odżywczych
Kwitnące w cieniu rośliny okrywowe to zjadacze liści, które jesienią przykrywają się opadającymi liśćmi, a wiosną wypychają pędy przez gnijącą warstwę. Tworzy to warstwę bogatą w próchnicę, a rośliny są optymalnie zaopatrywane w składniki odżywcze w ich naturalnym środowisku.
Aby zapewnić zdrowy wzrost, warunki siedliskowe należy oprzeć na warunkach naturalnych. Jeśli Twoje rośliny cieniujące nie rosną pod drzewami liściastymi i nie tworzy się warstwa próchnicy w wyniku opadania liści, powinieneś na wiosnę zapewnić im podstawowy nawóz w postaci kompostu.
Rośliny okrywowe uprawiane w gruncie są nie tylko atrakcyjne, ale także oszczędzają mnóstwo pracy ogrodnikowi hobbystycznemu.
Środki cięcia i projektowania
Łączenie bajkowych kwiatów na wiosnę jest dobre
Rośliny okrywowe w cieniu, które są zimozielone, podobnie jak gatunki zimozielone czy liściaste, nie wymagają obowiązkowego przycinania. Wiosną możesz wyczyścić byliny, takie jak kwiaty wróżek, żurawinobodzice lub Waldsteinia, jeśli przeszkadza Ci ich dziki charakter. Jednak środek ten nie jest konieczny, ponieważ zakłóca naturalny cykl składników odżywczych. Jeżeli chwasty rozprzestrzeniają się między roślinami, należy je usunąć poprzez ręczne odchwaszczanie.
- Motyka jest tematem tabu w przypadku roślin okrywowych
- ostre metalowe ostrza uszkadzają płytko rosnące korzenie
- Miara tworzy luki
- Wspólny wzrost roślin jest opóźniony
Konieczne zabezpieczenie na zimę?
Rośliny okrywowe z reguły nie wymagają ochrony na zimę. Podczas gdy gatunki liściaste wycofują się do ziemi i tam przeżywają, rośliny zimowe i zimozielone pozostają nad ziemią. Bogata w próchnicę gleba magazynuje wilgoć i zapewnia, że gatunki zimozielone, takie jak barwinek mały, nie zostaną uszkodzone, nawet w bezmroźne i słoneczne dni zimą. Jeśli nie ma warstwy próchnicy, gleba może wyschnąć nawet w zimnych porach roku. Zimowe słońce i mroźne mrozy są wrogiem zimozielonych roślin okrywowych. Upewnij się, że zapewniony jest dopływ wody.
Rozmnażaj rośliny okrywowe
Dobrą rzeczą w roślinach okrywowych jest to, że rozmnażają się poprzez rozłogi. Mogą one rozwijać się na powierzchni podłoża lub w glebie. Jeśli rośliny dobrze urosły, jesienią można odciąć nadziemne rozłogi i umieścić je w szklance wody. Po kilku tygodniach uformują się korzenie i można będzie sadzić sadzonki. Gatunki posiadające podziemne rozłogi rozmnażają się i odmładzają poprzez podział. Poszczególne częściowe rośliny można sadzić bezpośrednio w nowym miejscu.
Wskazówka
Jeśli chcesz rozmnożyć ciecierzycę, po prostu zbierz kilka pędów kwiatowych z natury. Nasiona dojrzewają również wtedy, gdy roślina nie jest już zakorzeniona w glebie. Po krótkim czasie możesz rozrzucić brązowe nasiona na ziemi i pozwolić im kiełkować w dobrej wilgoci.
Co musisz wiedzieć o cienistych roślinach okrywowych
W przyrodzie nie ma gołej gleby
W siedliskach naturalnych nie ma gleby, która byłaby trwale goła. Wzrost roślin jest procesem naturalnym, zachodzącym w zależności od podłoża i warunków środowiskowych. Jednocześnie rośliny przejmują ważne zadania i zapewniają optymalne funkcjonowanie ekosystemów.
Zalety okrywowej:
- chronić glebę przed erozją
- łagodzenie wahań temperatury
- zmniejszanie utraty wody z gleby poprzez parowanie
- Korzenie rozluźniają podłoże
- eliminuj niechciane chwasty
- produkują próchnicę i wspierają życie w glebie
Pochodzenie
Wiele roślin cieniujących pochodzi z tropików, ponieważ w lasach deszczowych podłogi tworzą naturalnie zacienione obszary. W zaroślach zadomowiły się rośliny, które nie wymagają dużo światła. Rośliny cieniujące są typowe dla lasów i dlatego są szeroko rozpowszechnione na całym świecie.
Wskazówka
Umieść małe, wiecznie zielone, kępowe byliny cieniujące pomiędzy rodzimymi roślinami okrywowymi. Róże świąteczne, hosty lub liście wystawowe nadają się do tworzenia kolorowych akcentów.
Życie w cieniu
Brak światła jest w znacznym stopniu rekompensowany podwyższoną wilgotnością warstwy ziół. Rośliny cieniujące rozwijają się pomimo ciemności, ponieważ wysoka wilgotność zwiększa ich produktywność.
Gatunki, które dobrze się rozwijają w słonecznych warunkach, często są wypychane przez konkurencję do pełnego cienia. Nie są w stanie zmierzyć się z silniejszymi gatunkami i muszą radzić sobie z warunkami panującymi w gęstym runie.
Ale chociaż rośliny te rosną lepiej przy zwiększonej ilości światła, prawdziwe gatunki leśne nie nadają się do słonecznych miejsc. Uszkodzenia szybko powstają pod wpływem bezpośredniego światła słonecznego:
- Degradacja chlorofilu
- Stres związany z suszą
- Oparzenia liści
Ekskurs
Rodzaje roślin cieniujących
Istnieją tak zwane rośliny obowiązkowego cienia, które rosną wyłącznie w zacienionych warunkach. Należą do nich paprocie i mchy występujące w poszyciu lasów. Rośliny fakultatywnie cieniujące okazują się bardziej elastyczne, kwitnąc w pełnym świetle słonecznym. Do tej grupy zaliczają się wszystkie rośliny kwitnące, takie jak szczaw pospolity czy fiołki leśne, a także te, które w początkowej fazie rosną w warunkach zacienionych, a później w warunkach słonecznych. Niektóre rośliny o fakultatywnym cieniu rozwijają nawyki wzrostu w pełnym świetle słonecznym, które odbiegają od ich rzeczywistego kształtu.
Często zadawane pytania
Jakie rośliny okrywowe kwitną w cieniu?
Rośliny wykorzystują światło do przeprowadzania fotosyntezy. Ten proces metaboliczny dostarcza bylinie energię życiową. Jednak rośliny cieniujące potrzebują tylko niewielkiej części zwykłej ilości światła i nadal mogą przeprowadzić maksymalną fotosyntezę.
W warstwie zielnej tropikalnych lasów deszczowych rośnie wiele roślin cieniujących. Należą do nich paprocie i mchy, ale także rośliny kwitnące, takie jak bromeliady. W naszych szerokościach geograficznych rośliny leśne uważane są za rośliny cieniujące. Typowymi przykładami są szczaw pospolity i jubiler, które do zdrowego wzrostu wymagają nie więcej niż jednego procenta światła słonecznego.
Dlaczego rośliny cieniujące mogą przetrwać bez światła?
Rośliny tolerujące cień mają zwykle duże i szczególnie cienkie powierzchnie liści. Wiele roślin cienistych o dużych liściach kocha wilgoć, ponieważ parowanie jest bardzo wysokie. Tkanka liści ma luźną strukturę i jest bogata w chlorofil, co pozwala roślinom bardziej efektywnie wykorzystywać niski poziom światła. Liście cieniste wydają się ciemniej zielone niż liście słoneczne ze względu na większą zawartość chlorofilu. Te specjalne adaptacje umożliwiają optymalny wzrost roślin cieniujących nawet przy słabym oświetleniu:
- punkt nasycenia słabego światła: Wydajność fotosyntezy nie może wzrosnąć nawet przy większej ilości światła
- punkt kompensacji słabego oświetlenia: natężenie oświetlenia, przy którym stały CO2 równa się wydychanemu CO2
- zmniejszony stosunek chlorofilu a do chlorofilu b: lepsze wykorzystanie promieniowania podczerwonego
Która roślina okrywowa lepiej nadaje się do cienia – wiecznie zielona czy zimozielona?
Obie formy wzrostu są poszukiwane, ponieważ przez cały rok pokrywają ziemię mniej lub bardziej świeżymi zielonymi liśćmi. Pozytywnym skutkiem ubocznym jest naturalne zwalczanie chwastów. Gatunki zimozielone, takie jak barwinek mały lub grubas, odnawiają pojedyncze, przestarzałe liście tylko wtedy, gdy jest to konieczne. Ozdabiają zacieniony obszar przez cały rok jednolitym zielonym dywanem z liści i zawsze są one pełne liści.
Z drugiej strony zimozielone rośliny okrywowe całkowicie odnawiają swoje liście wiosną, dzięki czemu grządka przez krótki czas wydaje się pusta lub naga. Niektóre gatunki, takie jak pianka i żurawie bałkańskie, tracą liście w szczególnie mroźnych miesiącach zimowych lub na niechronionych obszarach. Jednak zimozielone rośliny okrywowe zwykle kwitną atrakcyjniej niż gatunki zimozielone.
Czy istnieją jadalne rośliny okrywowe zapewniające cień?
Istnieje wiele rodzimych roślin, które dobrze rosną w zacienionych warunkach i dostarczają jadalnych liści, kwiatów i owoców. Dobrze znanym przykładem jest borówka amerykańska, którą najlepiej sadzić pod drzewami. Jeśli lubisz odrobinę tarteru, możesz posadzić żurawinę w ogrodzie. Ma podobne wymagania jak borówka.
Dzika truskawka oferuje wyjątkową aromatyczną przyjemność, jej drobne owoce są smaczniejsze niż truskawki uprawiane. Ciecierzyca jest często odrzucana jako chwast, ale działa cuda jako roślina okrywowa. Jeśli roślina za bardzo się rozłoży, można ją usunąć w pęczkach i zjeść na surowo lub na parze.
Jakie rodzaje tolerujących cień roślin okrywowych są szczególnie odpowiednie dla początkujących?
Większość roślin rosnących w takich miejscach okazuje się łatwa w pielęgnacji. Czasem jednak liczą się szczegóły i nie każda próba zazieleniania zacienionych obszarów kończy się sukcesem. Niektóre rośliny cieniujące są bezproblemowe i niezbyt wrażliwe, dzięki czemu nadają się dla początkujących. Należą do nich martwe pokrzywy z fioletowo-czerwonymi kwiatami, bluszcz, gatunki z rodzaju Allium, dzwonki poduszkowe i mak japoński leśny.
